Voorzieningen in Enspijk
Enspijk is een klein gezellig dorpje met ongeveer 600 inwoners in de betuwe en grenst aan rivier de Linge. De Linge stroomt van Doornenburg tot Gorinchem en is 108 km lang en de langste rivier van Nederland. Het ligt in de provincie Gelderland in de Gemeente West Betuwe. De gemeente bestaat uit 26 dorpen Acquoy, Beesd, Buurmalsen, Deil, Enspijk, Geldermalsen, Gellicum, Meteren, Rhenoy, Rumpt, Tricht, Asperen, Est, Haaften, Heesselt, Hellouw, Herwijnen, Heukelum, Neerijnen, Ophemert, Opijnen, Spijk, Tuil, Varik, Vuren, Waardenburg en Zennewijnen.
Enspijk grenst aan het knooppunt Deil ( A2/A15), Afslag 15 van de A2. Het dorp heeft een zeer mooie dorpskern: kerk uit de 15de eeuw, dorpspomp, boerderijen met rieten daken, knotwilgen, weilanden/ akkers, Enspijkse Veer. Elke jaar trekt Enspijk veel toeristen in de bloesemtijd om de fruitboomgaarden vol met mooie bloesem te bezichtigen of de Bloesemtocht te wandelen. In de zomers kunt u lekker langs rivier de Linge wandelen en fietsen of zelfs per kano of boot de Linge uit varen. Kamperen of zwemmen bij camping de Rotonde. Een drankje of een hapje eten op het terras bij Eetcafé De Zwaan met prachtig uitzicht op het groene hart van ons mooie dorp Enspijk met de schapen en koeien.
Met het Enspijkse Veer de Linge oversteken naar landgoed Heerlijkheid Marienwaerdt voor een boswandeling.
Onze website biedt u een stukje historie, informatie over voorzieningen in het dorp en nieuws over ons mooie dorp Enspijk.
Eetcafé De Zwaan
Eetcafé De Zwaan is een sfeervol bruin eetcafé in het pittoreske Betuwe aan de Linge met terras, bar en een open zaaltje.
Tijdens de bloesemtijd als de fruitbomen in bloei staan is het extra druk met toeristen die de knooppuntenroute langs de Linge aan het fietsen of wandelen zijn. En in de zomer komen veel mensen die logeren op vakantieparken in de buurt.
In het voorjaar, tijdens de bloesemperiode en zomers maken veel toeristen gebruik van het eetcafé.
Eetcafé De Zwaan in Enspijk bestaat al sinds ca. 1880. En was vroeger een chauffeurs café
Groepen / Bijeenkomsten.
Bij De Zwaan kunt u ook een verjaardag, borrel, feestje, bijeenkomsten organiseren zoals Enspijks Feest.
Of vergaderen zoals de lokale ijsclub De Haar in het zaaltje.
Eetcafé De Zwaan
Molenkampstraat 5
4157 GN Enspijk
Tel.: 0345-651346
Email: info@eetcafedezwaan.nl
Website: www.eetcafedezwaan.nl
Facebook
Twitter
Lekker aan de Linge
(kano's en fietsen verhuur)
Bij Lekker aan de Linge in Enspijk kunt u terecht voor het huren van kano's of fietsen.
U kunt dan per kano over het idyllische riviertje de Linge kanoën of per fiets langs de Linge door pittoreske dorpjes in de Betuwe fietsen langs de fruitboomgaarden en de schitterende natuurgebieden.
In de bloesemtijd als de fruitbomen in bloei staan is het extra mooi hier.
Lekker aan de Linge
Lepelstraat 5A
4157 GM Enspijk
Tel.: 0345-651959
Email: info@kano.nl
Website: www.kano.nl
Facebook
Twitter
Instagram
Vakantiepark Capfun De Rotonde
Een mooie familie vakantiepark met ruim zwembad, tennisbaan en een winkeltje in Enspijk
Genoeg activiteiten voor jong en oud.
Geniet in uw chalet, (sta)caravan of tent van de uitstekende voorzieningen op Vakantiepark Capfun De Rotonde en ontdek de prachtige omgeving, in de Betuwe!
Vakantiepark Capfun de Rotonde
Panweg 1
4157 PB Enspijk
Tel.: 0345-651315
Email: vrijetijd@derotonde.nl
Website: www.campingderotonde.nl
Facebook
Twitter
Het Enspijkse veer
Het veer vaart gedurende de zomermaanden van zaterdag 1 april tot en met 1 oktober 2023 dagelijks over de Linge tussen het dorp Enspijk en het landgoed Heerlijkheid Mariënwaerdt (gemeente West Betuwe).
Het toeristische fiets- en voetveer het Enspijkse Veer vaart sinds 1996 tussen het dorp Enspijk en het Landgoed Heerlijkheid Mariënwaerdt. De veerverbinding werd in de vaart gebracht in het kader van het toeristisch project ‘Linge, Lusthof van Nederland’.
Het Enspijkse Veer ligt aan de Kampsedijk 6 te Enspijk.
Vaartijden: 9:30 uur tot 17:30 uur
Uitgezonderd bij 70% neerslag of meer.
Website
Facebook
IJsclub de Haar
Enspijk heeft al jaren de mooiste ijsbaan van de omgeving.
IJsclub De Haar heeft ongeveer 1100 leden, die hoofdzakelijk uit de regio Geldermalsen komen.
Het bestuur dat bestaat uit 11 leden runt de ijsbaan met veel enthousiasme en probeert de baan elk jaar weer beter te maken.
Er staat een prachtig clubhuis met bestuurskamer en al.
Verder zijn er toiletten aanwezig en is de ijsbaan voorzien van prima verlichting en een geluidsinstallatie.
Tijdens het schaatsseizoen is er een patatkraam aanwezig waar ook warme chocolademelk wordt verkocht.
Kortom, gezelligheid genoeg tijdens het schaatsseizoen!!!
Voor meer informatie, oude verhalen en foto's kunt een kijkje nemen op de website van ijsclub De Haar.
Adres ijsbaan:
Korte Veersteeg 5
4157 GR Enspijk
Email: info@ijsclubdehaar.nl
Website: www.ijsclubdehaar.nl
Facebook
Twitter
.jpg/picture-200?_=15b1ad51d50)
Openbaar Vervoer rondom Enspijk
Buurtbus West Betuwe:
Vereniging ''Buurtbus West Betuwe'' ook wel Lijn 260-262-262 rijd tussen Leerdam --> Beesd --> Geldermalsen --> Est en Tricht.
De buurtbusvereniging is opgericht op 8 september 2012 door vrijwilligers en is een officiële lijndienst.
Voorheen waren er twee verenigingen, de gelebus en tbe zijn samengevoegd en verder gegaan onder de naam Buurtbus West Betuwe.
De bus rijd door: Leerdam, Asperen, Acquoy, Rhenoy, Gellicum, Rumpt, Beesd, Enspijk, Deil, Geldermalsen, Tricht, Buurmalsen en Est.
Voor informatie en dienstregeling ga naar www.buurtbuswestbetuwe.nl
Ns stations:
Vanuit Enspijk zijn de stations Geldermalsen en Beesd het het dichts bij.
Op deze stations in ruimte om u fiets of auto te parkeren.
Regiotaxi:
Regiotaxi is er voor iedereen, van jong tot oud en van individuele reizigers tot groepen.
Mensen die aangepast vervoer nodig hebben, maken veelvuldig gebruik van de Regiotaxi.
Voor reizigers die regelmatig de Regiotaxi gebruiken is er een speciale klantenpas.
Tel: 0900-0276 (lokaal tarief) www.regiotaxigelderland.nl
De historie van Enspijk
Het wapen van Enspijk
West Betuwe telt 26 kernen, exclusief een deel van de buurtschap Zennewijnen die voor het grootste gedeelte in de gemeente Tiel ligt. De 27 dorpen hebben allemaal hun eigen wapen.
De omschrijving van het geslachtswapen Pieck luidt: in zilver een rood (= rood) kruis. Als helmteken geldt een goudgekroonde helm met een rode haan. In enkele bronnen schijnt melding te worden gemaakt van een zilveren haan met rode kam. In Rietstap's "Armorial Général" komt het wapen van Pieck voor met de wapenspreuk "Mijn hoop is in Godt". De omschrijving van het geslacht Bylandt luidt: in goud een zwart (= sabel) kruis met als helmteken een zilveren haan.
Klik hier om naar de bron pagina te gaan
Het geslacht Pieck
In 1129 wordt Enspijk als Inspike vermeld in een oorkonde betreffende de door gravin Alveradis gestichte abdij Mariënweerd; zij schonk o.a. goederen te Enspijk aan dit klooster.
In de loop der eeuwen is dit familiewapen op de meeste plaatsen verdwenen. Slechts in Enspijk leeft het nog als dorpswapen voort. Volgens de overleveringen zou het daar voor het eerst zijn gevoerd door Jelis Pieck, Heer van Enspieck, raadsheer van het Hof van Holland. Uit het Gelders leenregister blijkt, dat de Heerlijkheid Enspijk in 1424 toebehoorde aan Otto van Asperen. Sindsdien vererfde zij op andere geslachten totdat in 1551 de overdracht volgde van Johan van Waardenburg op Jelis of Gilles Pieck.
In de fragmentgenealogie "Pieck-Piek" (E. Piek/Dr. ir. J.C.A. van der Lubbe, 1987) komt deze naam niet voor. Wel treffen we daarin aan Herman Pieck tot Enspiek, 1402-1429, bijgenaamd "de Felle", gehuwd met Janna van Mekeren.
Meer informatie vinden we in een wat oudere genealogie van W. de Haas (1882). Herman Pieck blijkt de stamvader van de Enspijckse Piecken. Zijn zoon, eveneens Herman geheten, trouwde met een dochter uit het huis Van Asperen en hun zoon Arend of Arnt werd in 1439 met Enspijk beleend. Alhoewel dit niet in overeenstemming lijkt met de beleningen in het Gelders leenregister kan het om een zogenaamd achterleen gaan. In ieder geval zijn er aktes (Nijhoff, Van Spaen) van bekend. Arnts zoon Herman werd Heer van Enspijk in 1488. Hermans zoon Jacob, Heer van IJzendoorn, wordt als zodanig niet genoemd, evenmin als zijn broer Willem Pieck tot Enspijk. Jacobs tweede zoon is echter de betreffende Jelis. Zijn nazaten bleven Heer van Enspijk totdat Anne Frans Willem, tevens Heer van Zoelen en Brakel, Enspijk in 1764 verkocht.
Januari 1973 Gijzeling Deil
Maandag 29 januari 1973, twee criminelen, Daniel (Daan) D en Johan (Jan) B overvallen een postagentschap in Den Bosch, buit 3000 gulden en wat postzegels. De politie is hen echter snel op het spoor. De gestolen vluchtauto wordt langs de snelweg Den Bosch - Utrecht aangetroffen. Een automobilist meldt dat hij onder bedreiging van een vuurwapen zijn auto moest afstaan en een veehouder uit Enspijk-Deil geeft door twee verdachte figuren te hebben gezien. Zich verschuilend, over sloten springend, bereiken Hagenaar Daan (26) en Jan (24) uit Den Bosch de boerderij van de familie Smits in Enspijk gemeente Deil. De mannen verschansen zich in de boerderij waar op dat moment boer Smits, zijn vrouw en dochter aanwezig zijn. De boerderij wordt omsingeld door de politie en de eerste gijzeling door gewapende overvallers in Nederlandse historie is een feit.
Beide mannen zijn zwaarbewapend en het wordt pijnlijk duidelijk dat de (rijks)politie hier niet op is voorbereid. Men houdt er rekening mee dat de overvallers zich schietend een uitweg zullen banen. Met dit argument en bij wijze van machtsvertoon worden twee YP's "geleend" van het 48 Painfbat van Heutsz uit Den Bosch. De Bravo 2 (KN 89-57) en de Charlie 7 (KN-76-?) worden vlak bij de boerderij opgesteld.
De volgende middag, na een gijzeling van 26 uur en langdurige onderhandelingen vertrekken de Daan en Jan, samen met de moeder van Daan, een advocaat/onderhandelaar en een ongewapende rechercheur als chauffeur in een Mercedes naar de Lange Beestenmarkt in Den Haag. Daar, in zijn ouderlijke woning, is het Daan toegestaan afscheid van zijn familie te nemen. Omstreeks 20.00 uur die avond dwingt de politie, tegen de afspraken in, met salvo's traangas granaten door de ramen de beide overvallers tot overgave.....
Bij overheid en politie werd duidelijk dat deze niet over de juiste wapens en middelen beschikten om degelijke gebeurtenissen het hoofd te bieden. De aktie was o.a. de aanzet tot modernisering van de bewapening van politie en ruim drie weken later werd de BBE opgericht.
- Citaat - uit het verslag mbt "geïmproviseerd beleidscentrum":
"Voordat procureur-generaal Hustinx in het beleidscentrum aankwam, had hij opdracht laten geven militaire pantserwagens naar Deil te sturen. De pantserwagens konden volgens de procureur-generaal die doelen dienen: het publiek op een afstand houden, eventuele assistentie van criminele vrienden van de gijzelnemers voorkomen en de gijzelnemers de overmacht van de overheid tonen. In de media ontstond veel kritiek op het verschijnen van de pantserwagens. De gijzelnemers eisten later dat deze pantserwagens verwijderd zouden worden"
En verder:
"In de loop van de nacht verscheen een majoor van de Marechaussee met acht scherpschutters in Deil. Dit was voor de BBEK* het eerste officiële optreden namens Justitie"
- Einde citaat.-
Bron: http://www.dafyp408.nl/deil.htm
Huis te Enspijk
Mogelijk is het huis te Enspijk al vanaf de stichting, mogelijk in de vijftiende eeuw, een allodiaal goed geweest. Vermoedelijk is het gesticht door een lid van de familie Pieck.
Deze familie was vanaf het begin van de vijftiende eeuw in het bezit van goederen te Enspijk.
Het huis bleef in de familie Pieck tot 1763, toen Anne Frans Willem Pieck, laatste telg uit de familie Pieck, heel zijn goederencomplex te Enspijk, waaronder het allodiale 'hooghuis', verkocht aan Christiaan Kleinhoff.
Het vererfde vervolgens op diens dochter Anna Christina.
Begin negentiende eeuw werd Enspijk aangekocht door de graaf van Bylant van Marienweerd, die het huis in 1828 heeft laten slopen.
Herinneringsbord
19 oktober 2020 heeft MooiWonenInEnspijk een herinneringsbord voor kasteel te Enspijk geplaatst bij de kruising Korte Veersteeg Beemd naast de begraafplaats.
Dank aan Historische Kring West-Betuwe voor de tekst en plattegrond van hoe het kasteel eruit gezien heeft en dank aan de ANWB en gemeente West Betuwe voor hun financiële bijdrage aan het bord.
Waar stond het kasteel?
Hiernaast ziet u een plattegrond waar vroeger het kasteel heeft gestaan.
Klik op de foto's om te vergroten.
Oorlogs Monument Enspijk
Op 4 mei 1950 werd in Enspijk onder grote publieke belangstelling door toenmalig burgemeester mr. G.J. Kolff een monument onthuld ter herinnering aan de slachtoffers uit de voormalige gemeente Deil die tijdens de Tweede Wereldoorlog waren omgekomen. In al zijn bescheidenheid toch een indrukwekkend monument met onder de jongensfiguur van beeldhouwer Pieter Starreveld tien namen van hen die sindsdien steeds in herinnering zijn gebleven. Er zijn daarnaast op verschillende begraafplaatsen in onze gemeente graven die aan deze oorlog herinneren. Jaarlijks worden daar door het gemeentebestuur op 4 mei, de dag van de dodenherdenking, bloemen gelegd.
In 2003 werd het gemeentebestuur benaderd door lokale oud-Indiëstrijders met het verzoek te komen tot de oprichting van een gedenkteken voor hun gesneuvelde kameraden. 'Herdenken heeft zin' was hun motto en dan niet alleen de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog, maar ook zij die in Nederlands Indië zijn omgekomen. Het verzoek vond gehoor. Uiteindelijk is gekozen voor een bredere aanpak, waarbij niet alleen gesneuvelde oud-Indiëgangers werden betrokken, maar waarbij ook ruimte werd gecreëerd voor het herdenken van in oorlogstijd omgekomen burgers, leden van het verzet, krijgsgevangenen, dwangarbeiders en toegespitst op deze tijd zij die gesneuveld zijn tijdens vredesacties in andere landen. Uitgangspunt was hierbij, dat het moest gaan om mensen die op het moment van overlijden inwoner waren van de gemeente Geldermalsen of van de voormalige gemeenten Beesd, Buurmalsen, Deil of Geldermalsen. Tegen deze achtergrond lag het voor de hand het enige echte herdenkingsmonument in onze gemeente aan de Beemd in Enspijk een breder karakter te geven.
Hulpgatpalen Enspijk
In de uiterwaarden tussen Beesd en Enspijk, dicht tegen het talud van de ‘oude’ A2, stonden vier hardstenen grenspalen, twee aan de oostelijke, Enspijkse kant en twee aan de westelijke, Beesdse kant. Zoals u weet, is ons gebied een aantal keer getroffen door ernstige overstromingen. Daardoor zijn er maatregelen getroffen om de gevolgen te verminderen. De A2 is aangelegd tussen 1930 en 1940. Het verhoogde talud van de A2,dat hier omhoog loopt vanwege de overbrugging van de Linge bij Beesd, werkt als een ongewenste dijk die het overstromingswater tegenhield in plaats van doorgang gaf om via het winterbed van de Linge (het gebied tussen de dijken) een weg zoeken naar het westen.
Daarom wees men een gedeelte van het talud aan dat in geval van nood moest worden weg gegraven om het water ruimte te geven. De onderhavige palen markeerden dat ‘gat’.
Politie slipbaan Enspijk
In de jaren 70 en 80 werd door de Gemeente- en Rijkspolitie gebruik gemaakt van de slipbaan te Enspijk.
De slipbaan was sinds 1 augustus 1971 in gebruik. Daarvoor (vanaf september 1965) was gebruik gemaakt van een anti-slipbaan op een afgesloten gedeelte van de vliegbasis Soesterberg.
De slipbaan was sinds 1 augustus 1971 in gebruik. Daarvoor (vanaf september 1965) was gebruik gemaakt van een anti-slipbaan op een afgesloten gedeelte van de vliegbasis Soesterberg.
De slipbaan Enspijk is er nog steeds maar is behoorlijk in verval geraakt.
